Wśród mosiądzów możemy wyróżnić te odlewnicze i do obróbki plastycznej. Umiemy wykorzystywać je od tysiącleci. Miejsce odkrycia i utrwalenia tego materiału to dzisiejsze obszary zajmowane przez kulturę hinduską. Nawet czterdzieści procent zawartości tego stopu potrafi stanowić cynk. Obowiązuje ścisła klasyfikacja mosiądzów do obróbki plastycznej – dwuskładnikowe i ołowiowe oraz bezołowiowe wersje stopów wieloskładnikowych naczynia miedziane .
Brązy i spiże – co trzeba o nich wiedzieć?
Często występujący w kulturze różnych epok brąz to stop, w którym dodatkowym składnikiem może być aluminium, cyna, ołów, krzem, mangan, beryl i wiele innych pierwiastków, a nawet ich związki. W przygotowywanym stopie dodatek do głównego składnika powinien wynosić powyżej 2 %, i wtedy (w zależności od dodanego metalu) nosi nazwę: brąz cynowy, krzemowy, manganowy itd. Już w prehistorii brązy cynowe służyły jako cenne tworzywo, a ich przykładem są np: misy i dzbany z brązu, broń, ozdoby oraz codziennie używane drobiazgi. Brązy oznacza nieduży stopień odkształceń, przez co da się wytwarzać odlewy o złożonych kształtach. Dla tych właściwości z brąz służył jako podstawowy materiał do tworzenia pomników. Podobne ważne zalety tego stopu to ponadstandardowa odporność, zarówno na uszkodzenia i działanie czasu, jak i na kaprysy aury. Jak powszechnie wiadomo, brązy do obróbki plastycznej nie korodują, są „elastyczne” i sprawdzają się w lutowaniu czy spawaniu.
Co różni spiż od mosiądzu?
Jako brązy klasyfikuje się niekiedy również spiże – stopy z dodatkiem cyny,ołowiu i cynku do miedzi. Charakteryzuje je większa zawartość cyny w porównaniu do brązu. Zawartości Pb i Zn liczą odpowiednio 2-6 i 2-7%. Tak samo dobrze jak brąz spiż znosi oddziaływanie mechaniczne i korodowanie. Stop ten znano już w starożytności – znajdował użycie przy wytwarzaniu broni siecznej, tak samo jak pozostałe stopy miedzi – jako naprawdę mocne tworzywo. W średniowieczu ludwisarze odlewali spiżowe dzwony, zaś jeszcze później rusznikarze – działa. Podczas konfliktów zbrojnych często zdejmowano dzwony, by przerabiać je na broń. Współcześnie ze spiżu wykonuje się głównie odlewy posągów i ozdób.
